In nieuwe woonwijken zoals Zuidbroek (Wierden) en De Berghorst (Enter) wordt gebruik gemaakt van zogenoemde wadi’s voor de afvoer van overtollig (regen)water. Op deze pagina wordt toegelicht wat wadi's zijn, waar ze voor bedoeld zijn en hoe ze werken.

Water in bestaande woonwijken

Regenwater en afvalwater wordt in Nederland grotendeels onder de grond afgevoerd. Het ‘verdwijnt’ in de riolering. In oudere woonwijken komen problemen met de riolering nog wel eens voor. Bij forse regenbuien kan het water soms niet snel genoeg via de riolering wegstromen. Dit komt omdat er vaak veel ‘verhard oppervlak’ aanwezig is, zoals daken, terrassen, straten, etc. Als het heel hard regent ontstaat er door de grote hoeveelheid water die in korte tijd van dit verhard oppervlak naar de riolering wordt afgevoerd een zogenoemde piekafvoer: de riolering kan dan soms het regenwater niet allemaal verwerken.

Waterstromen scheiden

Die piekafvoermomenten moeten worden opgevangen, zodat u geen natte voeten krijgt. Dit kan door de waterstromen te scheiden. Dat betekent dat het (vuile) afvalwater en het regenwater op verschillende manieren afgevoerd worden. Dit gebeurt onder andere door de aanleg van een gescheiden rioolstelsel (met twee buizen: één voor het regenwater en één voor het afvalwater). Het regenwater gaat niet naar de zuiveringsinstallatie. Dit wordt ook wel het ‘afkoppelen’ van het verharde oppervlak genoemd.

Bij de aanleg van nieuwe wijken zoals wordt de afvoer van huishoudelijk afvalwater en regenwater direct gescheiden. Huishoudelijk afvalwater wordt afgevoerd via de riolering. Het hemelwater van het verhard oppervlak wordt verzameld in wadi’s.

Wat is een wadi?

Het doel van een wadi is het vasthouden van regenwater en dit vervolgens infiltreren in de bodem. Bij droog weer ziet een wadi eruit als een laagte (meestal begroeid met gras). Bij regen vult deze laagte zich met water dat vervolgens langzaam in de bodem zakt.

Afvoer naar de wadi

Normaal wordt regenwater vanaf de daken en straten verzameld in rioolbuizen en vervolgens afgevoerd. Bij het gebruik van wadi’s wordt regenwater, vanaf daken via de goten, door de voortuin naar de straten geleid. Daar voegt het zich bij het regenwater dat op de straat zelf valt. De straten hebben geen kolken of putjes, maar
het regenwater wordt via goten afgevoerd naar de wadi’s.

Hoe werkt een wadi?

Een wadi bestaat uit meerdere lagen:

  • Op de bovenste laag van de wadi’s is ‘grondverbetering’ toegepast. De grond is zo bewerkt dat water goed de bodem in kan zakken en de begroeiing (vaak gras) op de wadi goed kan groeien.
  • Onder de laag met ‘grondverbetering’ liggen kleikorrels. Die kleikorrels zijn ingepakt in een zanddicht doek, ook wel ‘geotextiel’ genoemd. Dit doek laat wel water door, maar geen zand.
  • In de ‘koffer’ met kleikorrels ligt een ‘drainbuis’. In die buis zitten gaatjes, zodat het water weer verder de grond in kan zakken. Deze drainbuis loopt in de lengterichting van de wadi. Het water komt dan altijd daar terecht waar het water het gemakkelijkst de bodem in kan zakken.
  • De drainbuizen van de verschillende wadi’s zijn met elkaar verbonden.

Wadi's ook voor grondwaterstand

Wadi’s hebben niet alleen een functie voor het regenwater. Een wadi is ook bedoeld om hoge grondwaterstanden tegen te gaan. In de winter verdampt weinig water en kan het langdurig regenen. De grondwaterstanden stijgen dan. Het grondwater moet niet te hoog komen, anders krijgt u natte voeten. Als het grondwater de hoogte van de draineerbuis onder de wadi’s bereikt, wordt het water door deze buis afgevoerd naar speciale ‘drainputten’. 

Door een hele wijk

Wadi’s worden altijd door een hele wijk aangelegd. Die wadi’s zijn verbonden door de (drain)buizen. Die buizen lopen niet alleen onder de wadi’s door, maar ook onder de straten. Door de verbinding van de wadi’s met die buizen wordt het water zo gelijkmatig mogelijk over de woonwijk verspreid.

De (drain)buizen kruisen elkaar ook. Op de kruisingen van de buizen zijn inspectieputten aanwezig die er voor zorgen dat hoogteverschillen kunnen worden overbrugd. Op een aantal plaatsen kan via dergelijke putten de ‘ontwateringsdiepte’ geregeld worden.

Door alle maatregelen wordt ervoor gezorgd dat water in een woonwijk met wadi’s niet sneller wordt afgevoerd dan water in het landelijk gebied. De wadi’s zorgen dus voor een geleidelijk verlopend afvoersysteem.

Beheer en onderhoud

Wadi’s worden beheerd en onderhouden door de gemeente. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen ‘intensief’ en ‘extensief’ beheer.

Intensief beheer

Een wadi bestaat voornamelijk uit gras. Intensief beheerde wadi’s worden in het groeiseizoen (van maart tot oktober) één keer per week gemaaid. Door zo vaak te maaien blijft het gras kort, waardoor andere planten onmogelijk de bodem kunnen afsluiten. En het trekt ook minder zwerfvuil aan. Bij de nieuwbouwwijken in Wierden worden wadi’s in de wijk intensief beheerd.

Extensief beheer

In de nieuwbouwwijken worden wadi’s aan de rand van de wijk extensief beheerd. Deze wadi’s zien er anders uit dan de wadi’s die intensief beheerd worden. In plaats van gras (gazon) worden bloemenmengsels voor deze wadi’s gebruikt. Op deze manier wordt beter aangesloten op de beplanting in het buitengebied. Extensief beheerde wadi’s worden twee keer per jaar gemaaid.

Houd wadi's schoon!

Wadi's zijn een bijzondere manier om water af te voeren. Om ervoor te zorgen dat de wadi's ook goed blijven werken, moet er wel netjes mee worden omgegaan. Daarom:

  • Geen vuil of afval in de wadi's: dit beïnvloed de infiltratiecapaciteit van de bodem en zorgt ervoor dat de wadi kan dichtslibben.
  • Laat uw hond niet uit in de wadi's: dat is niet alleen onfris, maar ook hierdoor kan een wadi dichtslibben.
  • Was uw auto niet in of nabij een wadi: het vuile water kan bodemverontreiniging veroorzaken.

Fabeltje

Sommige mensen zijn bang dat wadi's veel muggen aantrekken. Dit is niet het geval! Wadi's staan nooit lange tijd onder water, dus komen er geen muggen op af. Een goed werkende wadi staat enkele uren na een hevige al weer droog!

Even geduld! Wadi's zijn niet direct af

Bij de aanleg van nieuwe woonwijken worden wadi’s aangelegd. Dit gebeurt al in de bouwrijpfase (dus nog voordat de woningen gebouwd zijn). Ze zorgen dan al wel voor het infiltreren van water in de bodem, maar hebben nog niet het gewenste eindbeeld. Pas in de woonrijpfase, wanneer de huizen al gebouwd zijn, worden de wadi’s netjes afgewerkt en ingezaaid. Even geduld dus! 

Vragen?

Heeft u vragen over de wadi's in onze gemeente, of wilt u meer informatie over de werking of aanleg in uw wijk? Neem dan contact op met Bouwen en wonen, per mail via bouwenenwonen@wierden.nl of telefonisch via 0546 - 58 08 38.